Karadeniz’in hırçın sularının bu zamana kadar kaç kere can aldığı gerçeğini artık hepimiz biliyoruz. Hatırlarsanız geçtiğimiz günlerde Karadeniz sularının bu korkunç halini Giresunlular olarak gözümüzle gördük. (Bilmeyenler buraya bakabilir)
Karadeniz halkına “Bu insanlar sizce neden boğuluyor” diye sorulduğunda, çoğundan alınan cevap “yüzme bilmedikleri için” oluyor. Ama aslında durum pek de öyle değil. Çünkü Karadeniz halkı “çeken akıntı” konusunda yeteri kadar bilinçlendirilmiyor.

Peki nedir bu çeken akıntı?

Birazdan sizlere Sahil Güvenlik Komutanlığı‘nın çeken akıntıya karşı hazırlamış olduğu bir kamu spotunu izleteceğim. Burda da görsel olarak bu yazdıklarımı görme imkanınız olacak. Fakat 10 dk uzunluğundaki bir videoyu izlemek çoğumuz için “zaman kaybı” olarak nitelendirilebileceğinden dolayı çeken akıntıyı sizlere yazılı olarak da açıklamak istiyorum.
Karadeniz’in hırçın suları deniz altında birçok hareketlenmeyi meydana getiriyor. Yumuşak zemin, dalgaların etkisiyle çok kolay şekil alıyor ve saatte 5 km civarında hıza ulaşan bir ters akıntıoluşmasına yol açıyor.

Çeken Akıntı – Rip Current
Herkesin anlayacağı şekilde açıklarsak; çeken akıntı için gerekli etmenler iki tane tepecik ve ortasında derin bir yarık. Yandaki görselde de görebileceğiniz gibi:Dalgalar denizin altında derin yarıklar oluşturduğu sırada sular geriye doğru hızlı bir şekilde bu yarığı doldurmaya başlıyor. Bu dolum sırasında o sularda yüzen kişi kıyıdan ters yöne doğru akıntıya kapılıyor. Akıntıya kapılan kişi çok iyi derecede yüzme bilse dahi paniğe kapılıyor ve kıyıya doğru (akıntının tersine) yüzmeye başlıyor. Zaman sonra yüksek hızdaki akıntıya karşı olan bu direnişinden dolayı yoruluyor ve boğulmalar meydana geliyor.
Çeken akıntı durumunda bilinçlenen birisi bu akıntılardan panik yapmadan çok rahat bir şekilde kurtulabilir. Böyle bir akıntı ile karşılaştığınızda akıntı yönüne doğru ya da kıyıya paralel bir şekilde yüzmek gerekiyor. Akıntı yönüne doğru (yani kıyıdan ters tarafa doğru) yüzdüğünüz taktirde, akıntı bir zaman sonra biteceği için, çok rahat bir şekilde kurtulmuş oluyorsunuz ve arkadan dolanarak tekrardan kıyıya çıkabiliyorsunuz. Eğer kıyıya paralel bir şekilde yüzerseniz de yüksek hızdaki akıntı sizi daha az yormuş oluyor ve akıntıdan rahat bir şekilde kurtulmuş oluyorsunuz.
Doğu Karadeniz Bölgesi’nde daha sık rastlanan bu akıntıları plajda eğlenirken farkedebilmek biraz güç. Eğer denizin üzerinde köpüklerde ters yönde bir dağınıklık varsa veya denizin renginde yukarıdaki görseldeki gibi bir ton farkı görürseniz o bölgeden derhal uzaklaşın.
Lütfen bu yazıyı sevdiklerimizle paylaşalım ve tüm Karadeniz halkını çeken akıntı konusunda bilinçlendirelim. Sevdiklerimizi yanımızda görmek istiyorsak, bu görev hepimizin!

Sahil Güvenlik Komutanlığı – Çeken Akıntı Kamu Spotu